Zaburzenia odżywiania: anoreksja i bulimia, ciekawy wywiad na w/w temat 5

[arcadys]

– Każdy, kto kiedykolwiek próbował narzucić sobie jakiś żywieniowy reżim, wie, jak trudno jest ograniczyć ilość spożywanego jedzenia, zrezygnować ze smakołyków. Czy anorektyk nie czuje głodu, czy blokuje w sobie potrzebę jedzenia, czy też cierpi z głodu?

– Istnieją dwa typy anoreksji. W restrykcyjnej następuje bardzo duża utrata wagi ciała, a głód nie jest właściwie odczuwany. Zaczyna się niby niewinnie, od ściśle przestrzeganych dietetycznych przepisów. Ostatecznie dochodzi do odmowy przyjmowania jakichkolwiek pokarmów, wycieńczenia organizmu i zagrożenia życia. Konieczna jest hospitalizacja, odżywianie przez kroplówkę. W tych postaciach anoreksji często następują nagłe zgony, prawdopodobnie wskutek zaburzeń w gospodarce elektrolitowej. Śmiertelność w anoreksji dochodzi do 20 proc.

W anoreksji bulimicznej uczucie głodu bywa z kolei bardzo dokuczliwe, ale jest skutecznie zwalczane. Okresowo anorektyk odczuwa silny głód, który zaspokaja. Wtedy najada się do syta, nawet ponad miarę, po czym – w poczuciu winy – prowokuje się za chwilę do wymiotów, często przyjmując jeszcze środki przeczyszczające, aby „oddać” jedzenie. Pozwala to zachować przyjemność jedzenia i nie przytyć.

– Namawianie do zmiany zachowań i perswazja nie dają rezultatów ani w anoreksji, ani w bulimii. Jak leczy się te zaburzenia?

– Bulimia w odróżnieniu od anoreksji nie stwarza wprawdzie bezpośredniego zagrożenia dla życia, ale niesie poważne konsekwencje zdrowotne. Jak każda otyłość – powoduje rozwój zespołu metabolicznego, który jest głównym czynnikiem ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego, cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, wczesnego starzenia się. Bulimiczki, na szczęście, zgłaszają się same do lekarza, łatwiej je namówić na leczenie niż anorektyczki, które często nie mają poczucia, że dzieje się z nimi coś złego.

Bulimię leczy się ambulatoryjnie, środkami przeciwpadaczkowymi, lekami przeciwdepresyjnymi nowej generacji. Anoreksję leczono dawniej wyłącznie psychoterapią, psychoanalizą, hipnozą. Teraz stosuje się farmakoterapię, podając leki – inhibitory wchłaniania zwrotnego serotoniny. Terapia jest długofalowa. Wymaga leczenia szpitalnego, jeśli doszło już do wyniszczenia organizmu. Wskazana też bywa psychoterapia rodzinna. Prawdopodobieństwo nawrotu anoreksji jest tym mniejsze, im starsza jest pacjentka.

– Dziękuję za rozmowę.

 

Rozmawiała: Anna Jęsiak

 

***

 

Neuroprzekaźniki

czyli neurotransmitery to związki chemiczne, których cząsteczki przenoszą sygnały pomiędzy neuronami (komórkami nerwowymi), a także z komórek nerwowych do mięśniowych lub gruczołowych. Najbardziej rozpowszechnionymi neuroprzekaźnikami są: acetylocholina, noradrenalina, dopamina i serotonina.

 

Endorfiny

Są to związki chemiczne (pochodne peptydów), które działają przeciwbólowo – podobnie do morfiny – i są wytwarzane przez niektóre nasze komórki (np. neurony, niektóre komórki wydzielające hormony). Organizm zwiększa produkcję endorfin po urazie, żeby zmniejszyć ból. Dużo endorfin wytwarzają też komórki nerwowe osób zakochanych (dlatego rozstanie z ukochaną osobą jest w pewnym sensie porównywalne do odstawienia narkotyku).

 

Serotonina

Jest hormonem, który pełni funkcję m.in. ważnego neuroprzekaźnika w ośrodkowym układzie nerwowym. Pośredniczy w zmienianiu procesów w komórce lub całych tkankach. Przekazuje impulsy nerwowe między komórkami mózgu i do tkanek. Powstaje z tryptofanu – aminokwasu dostarczanego organizmowi z pożywieniem. Od serotoniny zależy, czy sygnał nerwowy dotrze do wszystkich zakątków ciała. Serotoninę produkuje szyszynka. Poziom serotoniny w mózgu wpływa na nastrój, sen, potrzeby seksualne, zachowania impulsywne i apetyt.